Informatiebulletin
no. 56/I-net 44  <juli 2020>
versie
Internet


Wordt Jozeftoren in d'Ekker het eerste gemeentelijke monument van Veldhoven?

De zogenoemde Jozeftoren, eertijds deel uitmakende van de r.-k. H. Jozefkerk aan de Burgemeester van Hoofflaan in de Veldhovense wijk d'Ekker, is een gave representant van de naoorlogse bouwarchitectuur en draagt bij aan de visuele identiteit van Veldhoven. Tevens vormt hij een markant en herkenbaar onderdeel van een historische stedenbouwkundige structuur (ensemble van woonwijk, kerk, winkels, (markt)plein, horecazaak), en hij staat als het ware symbool voor het begin van de snelle groei en verstedelijking van de gemeente Veldhoven.

H. Jozefkerk met toren
H. Jozefkerk uit 1962.
Het voortbestaan van deze toren is in gevaar, omdat hij, als gevolg van het onttrekken aan de eredienst wegens verkoop/verhuur van de aanpalende gebedsruimte, zijn religieuze functie verloren heeft, waardoor het onderhoud ervan een aanhoudende last is voor de eigenaar, te weten het r.-k. parochiebestuur Christus Koning, en hierdoor de mogelijkheid bestaat dat hij in verval raakt, met als gevolg dat sloop dreigt. Bovendien is er sprake van achterstallig onderhoud en van aantasting van het bouwwerk door betonrot.
Om de veiligheid voor passanten te waarborgen heeft dit ertoe geleid dat er bouwhekken rondom de toren zijn geplaatst.

Veel Veldhovenaren, en in het bijzonder de inwoners van de wijken d'Ekker en Meerveldhoven, hebben emotionele/historische herinneringen aan dit object. Zij zouden het betreuren als deze 'blikvanger' uit hun straatbeeld zou verdwijnen. Vanuit monumentaal oogpunt bezien draagt de toren nadrukkelijk bij aan het beeldbepalend karakter van zijn omgeving. Stichting Historisch Erfgoed Veldhoven heeft het bouwwerk getoetst aan de criteria voor erkenning als gemeentelijk monument. De conclusie is dat de toren een hoog cultuurhistorische, architectonische, beeldbepalende en/of stedenbouwkundige waarde heeft.

5 februari jongsleden heeft de SHEV een onderbouwd verzoek aan het college van de gemeente Veldhoven gericht om de toren op de Gemeentelijke Monumentenlijst te plaatsen. Mocht dit verzoek gehonoreerd worden, dan zou dit het eerste bouwwerk met de kwalificatie Gemeentelijk Monument van Veldhoven zijn. In het kader van het aanstaande 100e bestaansjaar van de gemeente zou erfgoedminnend Veldhoven een gemeentelijke erkenning welgevallig aanspreken.

---o-o-o-o-o-o-o-o-o-o-o-o-o-o-o-o-o-o-o-o---

Voorstel straatnamen

Door de gemeenteraad is een voorstel aangenomen waarin wordt verzocht de mogelijkheid te onderzoeken om straten te vernoemen naar markante Veldhovenaren uit de geschiedenis van onze - binnenkort 100-jarige - gemeente Veldhoven.
SHEV heeft voorgedragen een straat, plein of anderszins te vernoemen naar oud-burgemeester A.G.J. Ras (burgemeester van Veldhoven in de periode 1951-1964) en oud-pastoor Th.P. Geurts (pastoor van de wijk d'Ekker gedurende de jaren 1956-1987).




Onze Lieve Vrouwebrug over de Dommel (VII)

door Jacq. Bijnen

Wanneer de houten noodbrug uit 1941 door de gekantelde tank van het bevrijdingsleger deels vernield en niet meer begaanbaar voor gemotoriseerd verkeer is, herstellen de geallieerden in de winter 1944-1945 de oeververbinding door in lengterichting aan weerszijden van het 'loopvlak' stalen profielbalken aan te brengen, die onderling verbonden worden met dwarsliggers als dragers van het houten loopvlak, zodat het een brug zonder pijler(s) wordt.

Tijdelijke oeververbinding winter 1944-'45.

Tijdelijke oeververbinding, aangelegd door de
geallieerde genie in de winter 1944-'45.
Door de strenge vorst is de Dommel bevroren.



Vernieuwde betonnen brug

Vooral door het drukke - meestal militaire - verkeer raakt de bestrating van de doorgaande weg slecht begaanbaar. In 1945 wordt door de firma Adr. van den Bogaart uit Oostelbeers gestart met het herstraten van de klinkerweg vanaf de Provincialeweg te Meerveldhoven door Waalre naar Geenhoven. Vervolgens is het de bedoeling om de militaire noodbrug, die in februari 1947 in een toestand verkeert 'die nog slechts korten tijd aldus kan worden gehandhaafd', te vervangen door een betonnen brug. Gebruik zal worden gemaakt van de aanwezige, nog vrijwel geheel bruikbare, fundering van de in 1940 door de Nederlandse militairen gedynamiseerde brug. Er bevinden zich nog resten van de oude brug op de bodem van de Dommel, en de landhoofden zijn nog intact. Het herstel van de oude toestand wordt begroot op f. 27.800. (De brug is identiek aan die uit 1936; 1 betonnen middenpijler) De aanbesteding vindt plaats op 2 juli 1948, en na toestemming van het ministerie - op grond van defensieschade - worden de werkzaamheden opgedragen aan de fa. G. Derks en Zn. uit Helmond voor f. 22.600,-.
De overspanning van de brug van oever-naar-oever bedraagt 15 m en de breedte van de brug, tussen de leuningen, 6,5 meter (in 1978 wordt hij verbreed met vrijliggende fietspaden).

Ingebruikname vernieuwde brug

Met enig feestgedruis wordt op zaterdag 2 april 1949 de nieuwe brug in gebruik genomen. Vanuit Veldhoven loopt burgemeester A.J. van Hooff, gevolgd door de Meerveldhovense harmonie Sub Umbra, zijn Waalrese collega H.J.M. Mol tegemoet. Midden op de brug drukken zij elkaar vriendschappelijk de hand. Vervolgens 'verovert' de harmonie de brug onder het spelen van een vrolijke deun. Tijdens de toespraken van de burgemeesters wordt de 'nieuwe' naam van de brug en van de aanliggende weg bekend gemaakt.

Heropleving vroegere benaming voor brug en weg

De toegekende namen refereren aan de historische, uit begin 17de eeuw overgeleverde, benamingen Onse L. Vrouwe Brugge en Onse L. Vrouwe Dijck. (Zie aflevering I, Bulletin no. 50, juli 2017.) Meerveldhovens pastoor Van de Ven heeft zich sterk gemaakt voor hergebruik van deze oudtijdse namen en de besturen van Veldhoven en Waalre benaderd met het verzoek ze opnieuw en officieel in ere te herstellen. Om deze namen tevens zichtbaar te maken voor het publiek schrijft pastoor Van de Ven op 14 januari 1950 aan de gemeentebesturen dat hij 3 straatnaambordjes heeft besteld: 2 voor Meerveldhoven en 1 voor Waalre. Enkele dagen eerder, zo staat nog in de brief, is hij - gewapend met een zaklamp - 's avonds gaan kijken naar het 'onlangs' op de reling van de brug bevestigde bord met de naam 'O.L. Vrouwebrug'. Verheugd schrijft de pastoor dat hij dit met eigen ogen gezien heeft, en 'Moge uwe daad O.L.Vrouw behagen en ter ere strekken'.

Openingshandreiking tussen de burgemeesters van Veldhoven en 
Waalre, 2 april 1949. Harmonie Sub Umbra Quercus uit 
Meerveldhoven marcheert over de nieuwe brug.
Openingshandreiking tussen de burgemeesters van
Veldhoven (links) en Waalre, 2 april 1949.
Harmonie Sub Umbra Quercus (= in de schaduw van de Eiken-
boom) uit Meerveldhoven marcheert over de nieuwe brug.



(wordt vervolgd)

terug Terug