Een monument voor Zonderwijk

De Veldhovense woonwijk Zonderwijk krijgt een monumentje, waardoor de herinnering aan de zogenoemde Boerderijkerk, die indertijd aan de Saturnus stond, levend wordt gehouden. Op initiatief van het voormalig bestuur van de r.-k. parochie H. Geest Zonderwijk-'t Look heeft de Stichting Historisch Erfgoed Veldhoven hiervoor een ontwerp gemaakt. Het behelst een betonnen zuiltje met daarop een bronzen plaquette, uitbeeldende de situatie van bedoeld kerkgebouw in relatie tot de huidige bebouwing.

De uitvoering sluit aan bij de in voorgaande jaren door Erfgoed Veldhoven elders in de gemeente opgerichte plaquettes, te weten de Archeologische Kaart op het Dorpsplein van Oerle, een historische impressie van het parkje De Oude Kerkhof, en de bouwgeschiedenis van de St.-Caeciliakerk op het kerkplein aan de Dorpstraat.
Met instemming van het gemeentebestuur zal het monument in een hoek van het grasveldje (bocht De Sitterlaan - Saturnus) worden geplaatst.

Ontstaan van de woonwijk Zonderwijk

Zonderwijk is Veldhovens tweede naoorlogse nieuwbouwwijk. Gerekend vanaf 1950 zou Veldhoven een spectaculaire groei van het aantal woningen doormaken, deels voor eigen inwoners, maar bovenal voor de werknemers in de grote Eindhovense bedrijven, alsook voor militairen, werkzaam op het vliegveld Welschap. In 1952 werd gestart met de bouw van een geheel nieuwe wijk, d'Ekker genaamd. Vervolgens zette burgemeester A. Ras op 1 april 1963 een dragline in werking en maakte hiermee een symbolisch begin met de aanleg van Veldhovens zesde kerkdorp, vereerd met de naam Zonderwijk. Op 80 hectaren voormalige landbouwgrond werden 1600 woningen gerealiseerd, inclusief de eerste 8 flatgebouwen, elk bestaande uit 24 appartementen.
Voorafgaand aan deze grootschalige uitbreidingen moest een groot deel van de akkers aan de landbouw worden onttrokken. Hiervoor werden ruilverkavelingsplannen opgesteld en ten uitvoer gebracht. Het volgende bouwprogramma leverde de wijk 't Look op (1970, 1150 woningen).

Zonderwijk is de oude naam voor het huidige kerkdorp Veldhoven. Omstreeks 1962 kreeg de nieuwe - ten westen van d'Ekker te bouwen - woonwijk de naam Zonderwijk. De vroegst geschreven vorm van Zonderwijk, Sonderwic, staat in een oorkonde van grondverkoop uit 1240 door Godefridus de Sonderwic.

Boerderijkerk en pastorie De nieuw gestichte parochie 'Heilige Geest' Zonderwijk was gehuisvest in een voormalige, uit 1931 daterende, boerderij. Deze zogenoemde Boerderijkerk werd in 1964 in gebruik genomen. Het woonhuis fungeerde als pastorie voor de pastoor, en na een grondige verbouwing kon op eerste kerstdag 1965 de stal als (nood)kerk in gebruik worden genomen. Door de terugloop van het kerkbezoek werd de parochie H. Geest op 1 mei 2004 samengevoegd met de parochies St.-Jan de Doper en H. Caecilia. De boerderijkerk verloor haar functie en werd gesloten, waarna in juli 2004 sloop volgde. Op het ontruimde perceel zijn intussen vier vrijstaande woningen gebouwd.

De Boerderijkerk uit de periode 1965-2004 aan de Sa- turnus. Aan de lijn van het pannendak is te zien dat de oorspronkelijke stal is verlengd.

Historische Atlas van Veldhoven opnieuw uitgebreid

De aanvullende verzameling fotonegatieven uit de nalatenschap van de Veldhovense fotograaf Piet Waarma werd onlangs door de heer en mevrouw Gijbels geïnventariseerd.
Het betreft in totaal ruim 1000 negatieven, verdeeld over circa 259 onderwerpen van Veldhovense gebeurtenissen en situatie uit de periode 1953-1982.
Hieronder een greep uit deze verwerving.

Polleke (Martinus van der Pol) bereikte in juni 1980 zijn 100ste levensjaar. De gemeente Veldhoven ver- raste de eeuwling met een bank in het parkje aan de Provincialeweg in zijn geboortedorp Meerveldhoven.		Burgemeester Elsen verrichtte in mei 1976 de openingshandeling van de verbindingsstraat tussen de Locht en de Kromstraat, genaamd De Plank.
In november 1962 werd de aloude bruine beuk bij de pastorie aan de Blaarthemseweg uit veiligheidsover- weging gekapt.		Als blijvend aandenken aan een geslaagde ruilverka- veling werd op het plein van de buurtschap Heers een gedenkzuil geplaatst (2 juni 1966).

Uitleg over geschiedenis van Veldhoven

• Fietstocht met een groep brugklassers havo/vwo van het Sondervick College door Oerle met als thema 'de middeleeuwen'. Bezocht werden de site uit de 11e-13e eeuw in (Kerk)oerle, het Marktveld van Zandoerle en de grenskei in de Molenvelden.
• De bijeenkomst van de familie Butterbrod had onder meer op het programma een wandeling met tekst en uitleg over de geschiedenis van Toterfout tot en met het Marktveld van Zandoerle.
• Avondexcursie in samenwerking met SWOVE voor de Veldhovense mantelzorgers.

Familiekiekje bij het kanon van Zandoerle. (foto: Lenny Butterbrod)

terug