Exceptioneel transport tussen Eindhoven en Veldhoven v.v.

		Exceptioneel of uitzonderlijk transport is vervoer van goederen dat qua afmetingen (lengte, breedte, hoogte) en/of massa niet voldoet aan de algemeen geldende regels van transport. Tussen 13 oktober 1965 en 1 januari 1973 vervoerde de NS dagelijks goederenwagons over de openbare weg tussen de Mathildelaan in Eindhoven en twee Philips magazijnen in Veldhoven. Daartoe werd de spoorwagon aan de Mathildelaan op een speciale, veelwielige, lange en lage aanhanger gezet, voortgetrokken door een DAF-truck. (Nevenstaande foto geeft hiervan een beeld.) Over de start van dit bijzondere en opzienbarende vervoer werd in 1965 veel geschreven in de pers, zoals in de Philips Koerier, in het Eindhovens Dagblad en in verschillende NS publicaties. Daarna viel er een stilte rond dit merkwaardig vervoer, en is er bijna niets meer over te vinden bij de archiefdiensten van de NS en Philips.
De carrier met trekker, rijdend over de Karel de Grotelaan (totale lengte ruim 22 meter).

Enkele specificaties van het vervoer

Met enige plechtigheid werd woensdagmiddag 13 oktober 1965 de tot dantoe eerste zogenoemde rolwagen in ons land door Philips in gebruik genomen.

Foto links: Op weg naar zijn bestemming aan de Industrieweg neemt de combinatie van trekker en rolwagen de bocht van de Provincialeweg - Onze Lieve Vrouwedijk in Meerveldhoven. Foto rechts: de wagon is van de trekker op de rails 'afgezet' bij het magazijn aan de Industrieweg.

Dit wegvoertuig - met een maximum laadvermogen van veertig ton - werd voortbewogen door acht assen met niet minder dan vierentwintig wielen (waarvan zes bestuurbaar), en kon een spoorwagon van vijftien meter lengte met inhoud en al over de weg vervoeren. Hij werd over een afstand van circa 8 km ingezet voor goederentransport tussen het rangeeremplacement op de Mathildlaan (tussen het NS spoor en het PSV-stadion) te Eindhoven en de Philips montagevestiging aan de Industrieweg te Veldhoven. Op deze wijze kreeg een bedrijfsunit, zonder eigen spoorwegaansluiting, bij wijze van spreken een directe verbinding met het spoorwegnet.
Als trekker van dit transport fungeerde een nieuwe DAF-truck, type VE 2400 in een speciale uitvoering, voorzien van een 226 pk motor met aandrijving op alle wielen, en uitgerust met een lier voor het optrekken en 'afzetten' van de wagons. Voor deze combinatie gold een maximaal toegelaten snelheid binnen de bebouwde kom van 40 en daarbuiten van 50 km per uur. De breedte en hoogte van het beladen voertuig bedroeg respectievelijk 2,90 en 4,50 meter.
Voor het afzetten en parkeren was er 140 meter rails gelegd bij de magazijnen in Veldhoven (deze gebouwen lagen tegenover elkaar aan de Industrieweg). De aan- en afgevoerde lading bestond uit Philite-grondstoffen en radio- en televisieapparatuur.

De route

Oorspronkelijk werd met de rolwagen de kortste route genomen via de Karel de Grotelaan, Blaarthemseweg, Meerveldhovenseweg (in Eindhoven) en vervolgens over de op Veldhovens grondgebied lopende Provincialeweg, Onze Lieve Vrouwedijk en Industrieweg.
De voor het gemotoriseerd verkeer in aanleg verkerende 'Poot van Metz' zou met een viaduct onder andere over de (huidige) Kempenbaan (destijds Provincialeweg) gaan. De doorrijhoogte van het viaduct bedroeg 4,30 m, terwijl de hoogte van de rolwagen met een gesloten goederenwagon circa 4,50 m was. Na de 'oplevering' van het viaduct moest er dus een andere route worden gevolgd. Gekozen werd de Ontginningsweg in Eindhoven en vervolgens over het toen nog bestaande - en kort daarna vervallen - gedeelte van de Onze Lieve Vrouwedijk (hiervoor kwam de Dommelstraat in de plaats). De zandvlakte op nevenstaande foto is een van de eerste opgespoten zandlagen voor de aanleg van de Poot van Metz (ten zuiden van het viaduct over de 1e route).
De weg waarover het transport reed (zie foto), was het deel van de Ontginningsweg dat even later kwam te vervallen doordat het zou worden doorsneden door de (verder) voltooide Poot van Metz. De wagen met wagon staat dus eigenlijk midden op een in aanleg zijnde deel van de Poot van Metz. Precies op de voorgrond (op de plaats van de waterplas) zou nog een viaduct worden gebouwd: 'Gestelbroek', waarvan bleek dat ook hiervan de doorgang te laag gepland was. Philips heeft destijds weten te bewerken dat de doorgang met 0,5 meter werd verhoogd/verdiept, desalniettemin heeft het transport toch nog een keertje vastgezeten onder dit viaduct (de chauffeur heeft toen de banden ietwat leeg laten lopen en ze naderhand met een - op de vrachtwagen aanwezige - compressor opgepompt). Na dit voorval werd de weg nog iets meer verdiept.
De boerderij rechts op de achtergrond werd bewoond door Kapteijns, Ontginningsweg 123. Tot 1965 behoorde dit gebiedje (inclusief boerderij) tot de gemeente Eindhoven. Met de aanleg van de Poot van Metz werd deze weg de grens tussen Veldhoven en Eindhoven, derhalve kwam dit gebiedje bij de gemeente Veldhoven. Het stukje, juist achter het viaduct Gestelbroek, heet tegenwoordig Ulenpas.
De vrachtwagenchauffeur, Harrie Kusters uit Zeelst, heeft een keer met zijn rolwagen een tram opgehaald voor het Nederlands Trammuseum te Weert (in 1967).
Er schijnt ook een flits op het TV-journaal te zijn geweest over dit vervoer (in 1965?).
Vanaf 1 januari 1973 is het rolwagenvervoer beëindigd, en de rolwagen is verkocht aan een Tilburgse firma, terwijl de rolwagen in 1974 nog enige tijd opnieuw door Philips is ingehuurd.

Jaarlijkse bindingsdag Dit jaar voorzag het programma in een excursie naar Zichem, waar o.a. het geboortehuis van volksschrijver Ernest Claes werd bezocht; 's middags volgde een rondleiding door de abdij van Averbode. De deelnemers aan de excursiedag poseren bij de spiegelvijver van de abdij Averbode. (foto: Dré Verhagen).

terug