| Informatiebulletin no. 24/I-net 12 <februari 2005> |
Internet |
|
|
|
|
|
| Begroeide zandwal langs de Eindhovensebaan. |
De zandwallen van Zandoerle, om reden van hun begroeiing ook wel hakwallen genoemd, liggen er erbarmelijk bij door gebrek aan onderhoud en toezicht. Deze uit de late Middeleeuwen daterende houtwallen zijn een onvervangbaar erfgoed vanwege het grote aantal en hun vroegere functie in het landschap. Om ze uit oogpunt van cultuurhistorische en landschappelijke waarde te behouden moeten ze beschermd worden. Alleen een wettelijk voorgeschreven status kan voorkomen dat deze wallen worden verminkt door afgraving en vernield door motorcrossers en mountainbikers. Een goede garantie voor optimale bescherming tegen vernietiging is opname in bestemmings- en milieuplannen voor het buitengebied. De invulling en handhaving van deze voorschriften moet in overleg met de grondeigenaren worden geregeld onder leiding van de gemeente Veldhoven. Erfgoed Veldhoven wil, zover in haar vermogen ligt, hieraan een bijdrage leveren.
Het landschap van een groot deel in Oerle (met name van Zandoerle, Zittard en Toterfout, Grote en Kleine Vliet) wordt in sterke mate bepaald door de aanwezigheid van aarden wallen die op sommige plaatsen tot vijf meter breed en een meter hoog zijn. Door hun rijke begroeiing vormen zij tevens een beschutte woon- en verblijfplaats voor allerlei zoogdieren, vogels en insecten.
Om verder verval te voorkomen is ook vakkundig onderhoud onontbeerlijk. Te ver doorgeschoten loten behoren regelmatig, dat wil zeggen na zeven à acht jaar, te worden 'gehakt', zodat de bodem meer licht krijgt en er een rijkere onderbegroeiing kan ontstaan. Verder moet de vorm op plaatsen die zijn aangetast worden hersteld en dienen de paden begaanbaar te worden gemaakt.
De Archeologisch Groep van de SHEV sloot in 1993 een tweejarig inventarisatieproject af middels een 25 pagina's tellend rapport. Van alle nog bestaande wallen werd het profiel ingemeten, de locatie vastgelegd en een beschrijving van de begroeiing gemaakt. Het rapport is destijds aangeboden aan een vertegenwoordiger van de gemeente Veldhoven, aan de particuliere eigenaren en aan de onderhoudsgroep Kleine Landschapselementen van het IVN Veldhoven/Vessem. Destijds werd ook al een pleidooi gehouden om de bescherming van dit wallensysteem serieus aan te pakken. Ondanks haar toezegging heeft de gemeente Veldhoven hierover niets meer laten horen.
Het interieur van de buurtkapel op Zandoerle werd in oktober jl. verfraaid met een houten reliëf. Dit gebeeldhouwde paneel, door Erfgoed Veldhoven aan het kapelbestuur geschonken als een aandenken aan de bijzondere historie van de kapel, kon worden gerealiseerd dankzij het genereuze aanbod van de heer Piet Rombouts uit het Trapjeshuis om de plaquette te vervaardigen. Tijdens de overdracht werd ook een gedachtenisprentje aan Onze-Lieve-Vrouw van 't Zand gepresenteerd. Op de tekstzijde staat een gebedje, speciaal voor deze kapel opgesteld door bisschop Hurkmans van Den Bosch.
Gedachtenis aan de Rozenkranskapel
Onze Lieve Vrouw van 't Zand
Zandoerle.
Tijdens de buitengewone bijeenkomst op zaterdag 30 oktober jl. bij gelegenheid van het 15-jarig
bestaan van de SHEV ontving de heer Rombouts voor zijn meer dan normale inzet voor wat betreft
restauratie en het onderhoud van Veldhovens monumentaalste pand 'het Trapjeshuis' de
cultuurmedaille van Veldhoven, en wel uit handen van wethouder P. Smetsers. Tevens is de heer
Rombouts reeds vijftien jaar adviseur van de Stichting Historisch Erfgoed Veldhoven betreffende het
onderdeel monumentenrestauratie.
De stichting ontving onlangs de volgende schenkingen:
De Stichting Archeologische Monumentenwacht Nederland startte 10 november 2004 een Projectplan Archeologische Inspectie en Onderhoud in samenwerking met enkele organisaties voor monumentenbehoud. De betreffende werkzaamheden voor Veldhoven zullen met medewerking van een IVN-werkgroep en de SHEV worden uitgevoerd. Het gaat hierbij onder andere om grafheuvelreservaten en urnenvelden. Grafheuvels geven een historische dimensie aan het landschap en maken het verleden zicht- en tastbaar. In combinatie met goed onderhoud en voorlichting kunnen deze cultuurhistorische objecten rekenen op veel maatschappelijke waardering.
Het doel van het Projectplan is drieledig:
